Yaşayan Endülüs: İspanya

Yazar, İspanya’nın neredeyse bütün Endülüs şehirlerini adım adım dolaşarak bir zamanlar İslam, Hristiyanlık ve Yahudiliğin yan yana var olduğu bu topraklarda, birlikte yaşama kültürünün izini sürüyor. Her şehirdeki mimari detaylar, dilde ve müzikte duyulan yankılar, halk belleğinde korunan hatıralar aracılığıyla kaybolmuş bir dünyanın hâlâ soluk aldığını gösteriyor. Şeyban, Endülüs medeniyetini yalnızca bir tarihsel dönem olarak değil bugünün dünyasında da yankı bulan bir medeniyet bilinci olarak ele alıyor.

Eserin sayfalarında okuyucu, Elhamra’nın zarif sütunlarından Kurtuba Ulu Cami’nin geometrik düzenine, Toledo’nun taş evlerinden Granada sokaklarındaki Endülüs-Arabesk motiflere kadar uzanan geniş bir coğrafyada, hem bir tarihî tanıklığın hem de bir estetik duyarlığın izini sürüyor. Şeyban’ın gözünde Endülüs, yıkılmış bir medeniyet değil dönüşmüş, biçim değiştirmiş ama özünü yitirmemiş bir hafızadır. Bu nedenle Yaşayan Endülüs: İspanya, yalnızca bir tarih anlatısı değil geçmişin bugünde nasıl yaşadığını sorgulayan bir düşünce kitabıdır.

Yazarın üslubu akademik ciddiyetle kişisel sezgiyi birleştirir. Her bölümde tarihsel veriler, şehirlerin ruhuna dair gözlemlerle bütünleşir. Fotoğraflar, haritalar ve saha notlarıyla desteklenen anlatım, okuru yalnızca bilgiye ve tecrübeye davet eder. Endülüs’ü değil hâlâ hatırlanabilir, yeniden öğrenilebilir bir yaşama biçimi olarak sunar. Bu, bir medeniyetin sessiz yankısına değil onun hâlâ konuşan diline kulak vermektir.

Yaşayan Endülüs: İspanya, sürekliliğin hikâyesidir. Şeyban, bu kitapta yıkımın ardındaki inşa gücünü, yok oluşun içindeki diriliği anlatır. Endülüs’ün hatırasını romantik bir özlemden öte ilim, gözlem ve vefa ile işler. Bugün hâlâ güzelliği, bilimi ve merhameti bir arada yaşatmanın mümkün olduğunu hatırlatır. Geçmişin yalnızca bir nostalji konusu olmadığını aynı zamanda insanın kendini yeniden tanıma fırsatı oluşturduğunu gösterir.