Müslüman Ebeler: Modern Dönem Öncesi Orta Doğu’da Doğum Yaptırma Zanaatı

Tarih sayfaları genellikle kralların, komutanların ve din adamlarının gürleyen sesleriyle doludur. Peki ya geri kalanlar? Ya tarihin en mahrem anlarına tanıklık eden, insanlığın en temel döngüsünü sessizce yöneten o görünmez kahramanlar? Avner Gil‘adi’nin bu eseri, Müslüman ebelerin kayıp hikâyesini gün ışığına çıkarıyor ve tarihe yepyeni bir pencereden bakmamızı sağlıyor. Onların hikâyesi, resmî belgelerde yer bulamamış olsa da toplumun dokusuna derinden işlemiş, görünmez ama güçlü bir tarihin ta kendisidir.

Orta Çağ’dan erken modern döneme uzanan geniş bir coğrafyada, ebeler sadece doğumun fizyolojik sürecini yöneten teknik uzmanlar değildi. Onlar, ailelerin en özel anlarına tanıklık eden mahremiyetin ve neslin devamının bekçileriydi. Erkek hekimlerin kaleme aldığı teorik bilgilerin gölgesinde, ebelerin bilgisi kuşaktan kuşağa aktarılan sözlü bir miras olarak varlığını sürdürdü. Bu miras, tıpkı ebelerin kendileri gibi uzun süre tarihin sayfalarında görünmez kaldı. İşte bu kitap, sessizliği bozarak ebeliğin sosyal, dinî ve kültürel bir kurum olarak nasıl şekillendiğini ve toplumda nasıl bir rol üstlendiğini açığa çıkarıyor. 

Avner Gil‘adi Müslüman Ebeler: Modern Dönem Öncesi Orta Doğu’da Doğum Yaptırma Zanaatı adlı eseri ile ebelik kurumunu merkeze alıyor. Ahlak risalelerinden fetvalara, tıp kitaplarından biyografi ve tarih metinlerine kadar geniş bir külliyatı titizlikle tarayarak ebelerin varlığını çoğu kez satır aralarında gizlenmiş ipuçlarından gün yüzüne çıkarıyor.

Gil‘adi, doğumun mistik boyutuyla ebeler arasında kurulan derin bağları, bu âna yüklenen sembolik anlamları ve ritüelleri ayrıntılarıyla ele alıyor. Ebelerin saraylardan halk tabakalarına kadar uzanan konumları, yalnızca mesleki rollerini değil aynı zamanda kadın emeğinin ve toplumsal cinsiyetin tarihsel görünmezliğini de gözler önüne seriyor. Bir ebenin, yalnızca bir canlının dünyaya gelişine değil bir aileye, bir topluma ve hatta bir kültüre nasıl yön verdiğini gösteriyor. Bu anlatı, tarihin yalnızca büyük olaylardan ibaret olmadığını, sessiz tanıkların da onu şekillendirdiğini hatırlatıyor.

Kadın emeğinin perde arkasındaki etkisini ve toplumsal hayatın en mahrem katmanlarını görünür kılan bu çalışma, okura gündelik hayatın içinden dokunan bir tarih sunuyor. Tarihin sadece bilinen isimler ve büyük olaylardan değil aynı zamanda unutulmuş ayrıntılardan ve sıradan hayatların öykülerinden ibaret olduğuna inanıyorsanız, bu eser size bambaşka bir dünyanın kapılarını aralayacak. Müslüman Ebeler, tarih ve kültür meraklıları için yalnızca bilgilendirici değil aynı zamanda düşündürücü bir yolculuk; insan olmanın en temel hikâyelerinden birine kulak vermek için eşsiz bir davet.